Belgische chocolade – je hebt het vast wel eens op een verpakking zien staan. ‘Gemaakt van Belgische chocolade’ of ‘bevat Belgische chocolade’.
Maar wat zegt het? Moet je het kopen? Is het beter? Is het minder? Is er een geschiedenis van?
Voor alle chocoladeliefhebbers die de term wel eens tegenkwamen willen we graag wat uitleg geven over wat het wel en niet is.
Wat is Belgische chocolade?
Belgische chocolade is chocolade die gemaakt is in België. Het is dus een aanduiding van in welk land de cacao tot chocolade verwerkt is. Niets meer en niets minder.
De Belgen hebben er in een heuse code voor opgesteld zodat enkel chocolade die gemaakt is in België zo mag heten – tenminste – dat geldt voor iedereen die hun contract ondertekent. En er zijn allerlei redenen bedacht waarom het anders dan andere chocolades zou zijn.
Waarom staat het dan overal op? Dat is vooral of misschien zelfs alleen maar zeer slimme marketing
Want er is één reusachtig bedrijf waar zo’n beetje een kwart van alle chocolade wereldwijd verwerkt wordt….U mag alvast raden, of hieronder lezen waar dit bedrijf gevestigd is…
Belgische chocolade of Zwitserse chocolade….en waarom dat dikwijls eigenlijk best wel hetzelfde is….
Je bent vast wel eens een artikel op internet tegengekomen met de vraag ‘hou je meer van zwitserse of van belgische chocolade’ en dan een opsomming van allerlei redenen waarom het een of het ander beter zou zijn.
En laten we dan iets verklappen, al is het geen heel groot geheim, mensen weten het vaak niet: …er bestaat één bedrijf dat het allergrootste chocoladebedrijf is ter wereld en het heet Barry Callebaut. Dit bedrijf is gevestigd in Zwiterland, produceert daar ook chocolade, maar heeft ook grote fabrieken staan in…België.
Wij citeren het jaarverslag: “In 25% van de cacao- en chocoladeproducten die wereldwijd worden geconsumeerd zitten ingrediënten van Barry Callebaut”
En dit bedrijf, met een jaarlijkse omzet van ruim 6 miljard euro, is er dus veel aan gelegen om ‘Belgische chocolade’ groot te maken. En ‘Zwiterse chocolade’ trouwens ook.
Dus of er nu op staat ‘bevat Zwitserse chocolade’ of ‘bevat Belgische chocolade’ – grote kans dat het bij precies hetzelfde bedrijf verwerkt is.
Wat maakt Belgische chocolade speciaal?
Aangezien de meeste belgische chocolade bij het grootste chocoladebedrijf ter wereld vandaan komt, en het echt overal in zit…is er dus aan belgische chocolade an sich werkelijk niets speciaals. Het is daarbij ook echt niet persé anders dan chocolade gemaakt in grote fabrieken in Zwitserland of elders.
Voor de smaak van de chocolade maakt het absoluut niet uit WAAR deze gemaakt is. Wat wel uitmaakt: waar de cacao vandaan komt. En HOE je de chocolade maakt.
We komen nog even terug op dat grote Callebaut. Dat heeft echt wel kennis van zaken het zijn absoluut experts, ze hebben grote fabrieken, veel ervaring – niet alleen met chocolade maken maar ze geven ook lessen aan chefs, pattisiers en dergelijke in hoe ze om kunnen gaan met chocolade en er mooie pralines etc van te maken. Maar… ze hebben ook een slimme marketingafdeling.
Hun laatste ‘konijn uit de hoge hoed’ is hun ‘ontdekking’ van roze chocolade. En de zogenaamde ‘ruby cacaoboon’. Maar ook het tot ‘nationaal symbool van België’ blijven verheffen van chocolade mogen we waarschijnlijk tenminste voor een deel aan deze mensen toerekenen.
En het slimme is ook…door de focus te leggen op het land waar de chocolade gemaakt is hoeven ze het niet te hebben over iets anders wat veel belangrijker is: waar de cacao vandaan komt. En dat maakt nogal wat uit. Voor de smaak. En ook voor duurzaamheid.
Waar de cacao vandaan komt…duurzame bronnen?
Het bedrijf is er trots op dat ze zo’n 30% cacao ‘uit duurzame bronnen’ verkrijgen. Dit is ofwel gecertificeerd of via hun eigen ‘cacao life’ programma tot duurzaam bestempeld.
Ze halen de meeste cacao echter ‘gewoon’ uit Afrika. Ivoorkust is veruit de grootste leverancier. Drie maal raden waar men het minste voor cacao verdiend, en waar de meeste misstanden zijn…
30% duurzaam – zozo – heel wat bereikt. Trotse persberichten vliegen ons elk jaar opnieuw om de oren. Weer meer duurzaamheid. Op weg naar heel erg goed. We doen het geweldig. Etctera.
Maar feitelijk geldt: na al die jaren komt 70% van hun cacao uit NIET duurzame bron. 70%!
Van de grote bedrijven is veelal nog steeds niet precies duidelijk waar de cacao uit je chocoladereep nou precies vandaan komt. Tony’s Chocolonely probeert de industrie van binnenuit te veranderen, door hun chocolades bij Callebaut te laten maken en ondertussen wél duidelijkheid te krijgen en hebben over waar de cacao gemaakt wordt en de chocolade van specifieke coöperaties apart te verwerken. Zodat je precies weet waar de cacao in je chocoladereep vandaan komt.
Maar er is nog een lange weg te gaan, zoals ook Tony’s zal beamen. Het is dan ook niet gek dat Tony’s de overheid oproept om bedrijven te verplichten om kinderarbeid tegen te gaan. Er is druk van buitenaf nodig om misstanden als kinderarbeid tegen te gaan.
En wij vinden het dan absoluut niet gepast dat dit en andere grote bedrijven elke keer weer opnieuw staan te juichen, elkaar op de schouders kloppen, elkaar feliciteren met weer een ‘duurzaamheidsprijs’ als er nog zoveel mis is.
Vooruitgang mag gevierd worden, maar als we het hebben over 70% cacao uit niet-duurzame bron, en als we zien dat de wereldwijde cacaoprijs zo’n beetje lager is dan ooit zeggen wij…eerst verandering, dan pas tijd voor feest.
..lees ook wat wij schreven over eerlijke chocolade – en waar je het kunt kopen
Bean to bar – ook uit België – maar dat is bijzaak
Ja, ook wij verkopen chocolades gemaakt in België. Echte belgische chocolade kunnen we wel zeggen. Maar dan wel ‘multinationalvrije’ chocolade – zoals Coup de Chocolat mooi op de verpakking vermeld. Want het is tijd voor echt andere chocolade, het is tijd voor bean to bar.
Overigens ook in de vorm van beantobar.be een fijne website met aandacht voor de kleinere makers. En ook een overzicht van mooie chocolades uit België.
En tegenwoordig verenigen de belgische bean to bar chocolademakers zich ook online. Met een manifest. Waarin je duidelijk kunt lezen wat zij anders doen. Georganiseerd als ‘Bean to bar Belgium‘. Bekijk zeker even hun site, lees de principes, en lees er ook (hoera!) ’the unimportance of the location of production’. Zo is het, precies.
We hopen dat u nu iets meer weet over waarom wáár de chocolade gemaakt is niet zo interessant is. Veel belangrijker voor de smaak is: waar komt de cacao vandaan. En hoe is het het gemaakt.
En dan hopen we ook dat u eens verder kijkt dan het supermarktschap, en u eens verdiept in bean to bar chocolade. We schreven al eens een artikel over bean to bar chocolade – en wat het is.
Er bestaat namelijk al chocolade die écht anders is.
Kleinere, ambachtelijke makers. Makers die veel directer handel drijven. Veel transparanter zijn. En echt anders wel net even anders chocolade maken. Bean to bar chocolademakers dus. De prijs is hoger, maar iedereen accepteert het als je weet hoe chocolade gemaakt wordt, hoe cacao verbouwd wordt en bovenal: als je proeft.
En die chocolademakers zitten overal. In België, in Nederland, in Peru…..Chocolademakers als Marou die hun repen volledig in Vietnam maken. De mensen van Mesjokke uit Utrecht die je precies kunnen vertellen waar de cacao vandaan komt en hoe het de cacaoboeren vergaat en zelfs van welke muziek ze houden. De dames en heren van Chocolatemakers die in Amsterdam Noord bij het chocolade maken in elk opzicht rekening houden met mens en natuur, en de cacao per zeilschip uit de Dominicaanse republiek laten komen.
En zo zijn er nog honderden andere makers die gaan voor meer openheid, meer ambacht, meer aandacht voor echt goede cacao, meer aandacht voor de cacaoboer, en met z’n allen zeer diverse maar heel vaak écht bijzondere chocolade maken.
NB. we hebben het hierboven over Belgische chocolade dus specifiek de chocolade zelf – en daarvan zeggen we: grotendeels marketingpraat.
Ja, er zijn her en der wat afspraken. Zoals: je mag geen olie toevoegen in plaats van cacaoboter. Er zijn op de wereld wat bedrijven die denken daar mee weg te komen. Nog net weer wat goedkoper. Maar verder is het eigenlijk over de hele wereld not-done. Ook omdat het niet lekker is trouwens. En ondertussen voegen ze voor de supermarktrepen (ook in België) dan geen nep-cacaoboter toe maar wel nep-vanille (vanilline). Vinden we qua smaak eigenlijk even treurig… En ja, afspraken over snel eerlijker en transparanter worden zouden we toch al meer waarderen.
Dan is er ook nog zo iets als de belgische praline (bonbon met een zachte vulling) of andere met chocolade gemaakte bewerkingen – in dat opzicht lijkt er wel degelijk enige specifieke geschiedenis te zijn, en zijn er overigens ook befaamde chocolatiers die prachtige dingen maken.
Lees bij Choccheck ook over het verschil tussen een chocolademaker en een chocolatier.
Meer lezen?